Stereo (hard?) panning van keyboards

[peternotermans]

Als ik zelf mix draai ik de keyboard stereo ingangen altijd hard-L en hard-R zodat ik het meest ruimtelijk effect meekrijg van de chorus / stereo delays / reverbs die uit de keyboards komen.

Zelf ben ik toetsenist (en doe dan dus niet zelf mixen), maar zie regelmatig dat de ingehuurde techniekers dan meestal niet hard-L en hard-R draaien, maar bv 50% L en 50% R (totaalbeeld dus wel in het midden). Het argument is dan dat "mensen vooraan bij een stack dan een completer totaalbeeld hebben". Ik ben 't daar dan niet mee eens en dan wordt er flink gediscussieerd
Ik steek ontzettend veel tijd in het maken van killersounds met bv (in sommige nummers) filtersweeps die tegelijkertijd van links naar rechts en terug behoren te rollen. Lekker vet dus. En dat wordt dan teniet gedaan omdat mijn input voor de helft op mono wordt gezet..

Zelfde verhaal gaat op voor gitaristen met een stereo stack.

Ten overvloede: Dit gaat dus niet over het "in stereobeeld plaatsen van instrumenten", zoals je bv bij 2 gitaren zou kunnen doen (gitaar 1 iets meer naar links, gitaar 2 iets meer naar rechts voor meer spreiding) om de vocal meer ruimte in het midden te geven.. Zelfde verhaal met blazers.. Daar gaat dit dus niet over .

Dus: stereo panning van keyboard: wel of niet hard-L / hard-R?
Waarom wel? Waarom niet?

Bij voorbaat bedankt voor jullie reakties.

[ikweetvannix]

Ik probeer voor mezelf het plaatje wat ik hoor altijd kloppend te maken met wat ik zie... Maar dan alleen met "echte" instumenten (daarmee wil ik niet zeggen dat een keyboard/synth geen echt instrument is, maar er bestaat geen akoestische variant van)...

Een vette filtersweep (rrrr, lekker ) of welk effect dan ook, is akoestisch niet na te bootsen, en eigenlijk een beetje een "fictief" instrument, dus waarom dan niet hard links-rechts pannen? Ik vind dat in zulke gevallen het geluidsbeeld niet hoef te kloppen met wat ik zie, want eigenlijk valt er niets te zien...

Alles natuurlijk wel met de nuance dat het altijd klopt met het totaalbeeld, dus niet dat een effect uit een keyboard/synth ineens totaal los staat van de rest van de mix, dat moet natuurlijk wel in de gaten gehouden worden, maarjah, het gebruik van stereo-effecten uit keys hoort meestal wel bij muziek waar het ook bij past En in overleg is natuurlijk alles mogelijk...

Mijn twee eurocent

[HR Soundproductions]

Ik volg, en snap, je redenen om hard te pannen.Echter ik moet zeggen dat ik dit zelf eigelijk nooit meer doe ( deed altijd wel hetzelfde). Ik doe nu voor ongeveer 75-80% op ieder kanaal pannen. Op die manier blijft je stereobeeld goed intact maar heb je niet het "alles-of niets" effect op de kanalen en het geluid als een tenniswedstrijd tussen links en rechts schiet....

Persoonlijk heeft het mijn voorkeur niet om hard ( dus 100%) te pannen.

[ralph]

Hier een hard panner (geinig woord)
kayboard gaat uit gewoonte hard links rechts...de keren dat ik dat niet heb gedaan, op zoek zijnd naar een beter beeld, kwam ik steeds weer tot de conclusie dat hard links rechts de easy way was...
Vandaar dus, uit mijn ervaring hard pannen: ja

[Ibvee]

Ik denk dat het er ook vanaf hangt om wat voor sounds het gaat dan.
Vaak zijn er keyboards, of electrische pianos met een stereo signaal waarvan zowel het linker als het rechtersignaal op zichzelfstaand de plaats in de muziek behoud. Daarmee bedoel ik dat er dus geen belangrijke noten oid verdwijnen als het ene signaal zonder het andere te horen is. In zo'n geval vind ik het geen probleem om hard te pannen. De mensen die meer in het midden van de zaal staan krijgen een completer beeld, de mensen die dicht bij het podium staan vinden het blijkbaar belangrijker om dicht bij de artiest te zijn en hebben toch al geen compleet beeld, als het compleet genoeg is hoeft het geen compromies te zijn, en kunnen de mensen verder weg, en jij, genieten van het mooiste totaalbeeld.

[gertgeluid]

Bij de meeste toetsenpartijen is het "essentiele" deel wel aanwezig in de "M" component. Oftewel: datgene wat het instrument maakt tot een instrument, zit zowel in het linkerkanaal als het rechterkanaal. De stereocomponent is dan vooral ruimtelijkheid. Deze toetsen kun je zorgeloos hard pannen.

Je hebt keyboards waarbij een doodgewone concert piano zo belachelijk "van links naar rechts" wandelt recht evenredig de toetsen op het klavier, dat je in de problemen kunt komen. Ook met overheads loop je het risico dat mensen aan de rechterkant van de zaal de ride niet genoeg meekrijgen. Die gaan dan minder hard de panning in.

Als jij kunt garanderen dat de essentie van je spel in beide kanalen aanwezig is en het stereocomponent puur een toevoeging is, vind ik het geen probleem om hard te pannen. Bedenk wel dat dit stereo effect voor slechts een klein percentage echt goed werkt, een groter deel zal het in mindere mate meekrijgen en de rest hoort maar één stack en zal het niet meekrijgen. Betreft het bijvoorbeeld een autopanner die wel ritmisch is, dan zal de ene helft van de zaal "op de tel" zitten en de andere helft "tussen de tel". Zolang dit geen problemen oplevert voor je muzikale vertelling, heb je mijn zegen.

Misschien leuk om thuis te proberen: als je zo'n killersound maakt, beluister deze dan eens per kanaal (dus links solo, dan rechts solo). Blijft jouw essentie van je spel "overeind"? Blijft het ritmegevoel in tact? Perfect.

Ook een idee: als je merkt dat er slechts enkele effecten problemen kunnen opleveren, dan kun je misschien in jouw eigen systeem de panning aanpassen. Als je de technicus uitlegt dat je in je eigen systeem al hebt gedacht aan deze perikelen, dan heeft hij geen reden meer om niet hard te pannen.

[Gast1401081]

keyboards : hard pannen...
gitaristen ook, alhoewel er zelfs zijn die in dolby ( L, Center, R _ spelen..

[gertgeluid]

keyboards : hard pannen...

Ik zou ook graag je motivatie willen weten.

[vasco]

Ik pan de toetsen eigenlijk ook altijd hard. Ik kom maar weinig creatieve toetsenisten tegen die echt gebruik maken van stereo en het maken van eigen sounds. Veel komen niet verder dan de standaard piano, rhodes en string geluiden. Die enkele die andere wensen heeft kan die kenbaar maken, altijd leuk om eens wel een creatieve te hebben.

[showband]

Er zijn twee redenen om niet hard te pannen wat mij betreft.
Als er veel "pinpong effecten" worden gebruikt. Of als , zoals reeds vernoemd, de piano van links naar rechts door het stereobeeld loopt zoals bijvoorbeeld clavinova´s doen.

In dat geval mis je de helft van het geluid aan een kant. Onze toetsenist gebruikt stereo tremolo in de (orginele) ping-pong variant. In dat geval scheurt je hoofd zowat als je middenin zit. En aan een kant van de zaal gaat je geluid gewoon aan-uit-aan-uit.

Voor de rest gewoon keihard pannen.

Personen die een stereo keyboard linksop het podium ook links gaan pannen. een een stereo gitaar setup rechts op het podium ook rechts pannen zijn zeer a-muzikaal bezig wat mij betreft. Je geeft toch ook niet meer galm mee aan de drummer en de bassist omdat die verder weg staan?

[nightline]

In principe pan ik toetsen hard, maar als de toetsenist wil dat ik minder pan, geen probleem, en absoluut geen discussie!
Ik vind dat ik als geluidstechnicus niet het geluid van de band moet veranderen, alleen uitversterken.
Uiteraard binnen bepaalde grenzen, ook mijn oren willen nog wel wat

Mvg

Jack

[peternotermans]

Omdat ik zelf mijn eigen keyboardmix maak en dus 2 kanalen links + rechts naar FOH stuur en zelf al rekening houdt met piano's waarvan de linkse toets uit het toilet lijkt te komen en de rechtse toets vanachter de bar door die zelf meer mono te pannen geef ik persoonlijk toch echt de voorkeur aan hard-L en hard-R.

Om de discussie over wel of niet elke geluidsbron / keyboard / module apart naar FOH te sturen in de kiem te smoren: yep, ik denk best te weten hoe ik alle instrumenten qua volume, toonhoogte, EQ, efx en balans moet submixen door de hele playlist heen. Daar steek daar ook veel tijd in zodat de FOH-man mijn kanalen zelden aan hoeft te raken ).

Dat geeft mij meer persoonlijk meer zekerheid dan 4 x stereokanalen naar FOH te sturen en dan te hopen dat het dan allemaal vanzelf goed komt .

Anyway: bedankt voor de snelle en vele reaktie's. Samenvattend kun je dus stellen dat het uiteindelijk een kwestie van smaak is en dat er geen goed/fout is (oei, da's olie op 't vuur ).

En ik heb weer wat bijgeleerd over de argumenten tegen hard panning. Thx!