Laser Veiligheid in Nederland

[Svartrose]

Het afgelopen half jaar heb ik me flink ingelezen over de technische (on)mogelijkheden van het gebruik van showlasers. Ik denk er hard over na om me in dit wereldje te begeven. Echter, waar ik erg weinig over kan vinden is het veiligheidsaspect. ILDA heeft dan wel allerlei 'regels' opgesteld en mijn gezonde verstand heb ik ook nog niet verloren, maar waar moet een laser en haar operator aan voldoen in Nederland? Waar kan ik terecht voor deze informatie? Wat zijn jullie ervaringen in Nederland?

(ik praat over >500mW CW lasers)

[Martijn de Groot]

ArboPodium

een goed begin lijkt me.

Marijn de Groot

[Stoney3K]

ArboPodium

een goed begin lijkt me.

Marijn de Groot

Dit gaat (grotendeels) over het gebruik van lasers in industriële toepassingen, afgezien van de 'standaard' indeling in laserklassen I-II-III-IV.

Voor het publiek tentoonstellen van lasershows zijn er, voor zover ik weet, in Nederland (nog) geen duidelijke regels opgesteld, net zo min als eisen aan de apparatuur en de kundigheid van operators.

Desalniettemin is de import van lasers boven klasse 3M weer verboden in de Wet Wapens & Munitie, maar de douane doet niet echt veel om dat te handhaven.

[Svartrose]

Aha, dank je wel beiden. Ik ga ermee aan de slag...

Een ander pnt zijn de veiligheidsmogelijkheden in software. (pangolin) Je kunt zo mooi zones instellen waarbij de laser gedimd of helemaal uit moet staan. Maar hoe betrouwbaar is dat? Ik kan me zo voorstellen dat er, bijvoorbeeld door de relatieve traagheid van analoge modulatie, de zones niet perfect werken. Of maak ik me nu teveel zorgen?

[Martijn de Groot]

Beste Stonekey het kopje vermeld al ARBO-PODIUM, het gaat dus juist over regelgeving voor podiumgebruik van lasers, eerst lezen, dan reageren!
Hele verhaal onder hoofdstuk veiligheid moet dus uitgevoerd kunnen worden door de operator.

Martijn de Groot

[Svartrose]

Nog iemand iets toe te voegen?

Wat mij opvalt, dat als ik die regels lees, dat het erop lijkt dat de regels heel erg vaak overtreden worden. 30mW wordt rustig het publiek in geknald. Hoe moet ik dat zien? Ik weet wel dat de kracht sterk afneemt als de laser 'beweegt', maar dat maakt hem nog geen klasse minder, toch?

[Lj_Mouzer]

Er zijn meerdere manieren om een lasershow veiliger te maken.

Je kan bijvoorbeeld gebruik maken van de MPE (Maximum Permissible Exposure) waarden om de straling uit te rekenen bij bijvoorbeeld crowd scanning. Er bestaat een stukje software voor die berekeningen "Lasersafe Pc Pro"

Je kan een scanfail circuit board gebruiken in je systeem welke de beam uitschakelt bij een defecte scanner kop.

Je kan shutters gebruiken binnen je projector.

Het gebruik van een noodstop (is overigens ilda verplicht)

Of je kan in combinatie met de MPE je beam attenuation aanpassen in pangolin in de zone die je gemaakt hebt. Die zone geeft een kader aan waarin de laser zal projecteren en de beam attenuation zorgt ervoor dat hoe lager je in die zone projecteert hoe minder power je daar geeft. Dus bijvoorbeeld het stuk waar je het publiek ingaat kan je dan in power iets terugzetten.

Je kan ook diverse effecten koppelen aan een specifieke projectie zone.
Stel je hebt een effect met meerdere single beams (wat best tricky is voor het publiek) dan kan je dit effect toewijzen aan een zone die je gecreerd hebt voor "overhead" effecten. Je stelt die zone dus zo af dat hij altijd over het publiek heen gaat en daar wijs je dan je "tricky" effecten aan toe.

Verder gebruik je natuurlijk je gezond verstand met vermogens en toepassingen. Een 20watt laser gebruik je niet in een kleine venue maar outdoor, terwijl een 4watt laser wel weer te gebruiken is indoor.

[DMiXed]

Maar als ik het dus goed begrijp, kan iedere boer op de hoek dus een zware 6000mW laser bestellen bij bijvoorbeeld 'die andere nederlandse webshop' van €13.000,- en hier maar mee spelen?
Niet dat die boer van op de hoek dat zal doen, maar in principe kan dus iedereen met zo'n apparaat aan de slag hier, zonder ook maar enige vorm van diploma's of laat staan erkende ervaring te hebben? terwijl een 6000 mW laser toch flink gevaarlijk kan zijn, bij een klein foutje of onjuist gebruik
moet het weer mis gaan voordat er maatregelen worden genomen...

[Lj_Mouzer]

Maar als ik het dus goed begrijp, kan iedere boer op de hoek dus een zware 6000mW laser bestellen bij bijvoorbeeld 'die andere nederlandse webshop' van €13.000,- en hier maar mee spelen?
Niet dat die boer van op de hoek dat zal doen, maar in principe kan dus iedereen met zo'n apparaat aan de slag hier, zonder ook maar enige vorm van diploma's of laat staan erkende ervaring te hebben? terwijl een 6000 mW laser toch flink gevaarlijk kan zijn, bij een klein foutje of onjuist gebruik
moet het weer mis gaan voordat er maatregelen worden genomen...

Ja dat is volgens mij gewoon mogelijk.
ILDA (International Laser Display Assosiation) heeft een aantal bedrijven en personen die ILDA Member zijn. Kortom, mensen die weten wat ze doen.
Dus als je met lasers wil gaan werken, zoek dan een betrouwbaar bedrijf of persoon welke ILDA member is.
Elke ILDA member dient namelijk akkoord te gaan met de ILDA regelementen incl het stuk veiligheid wat daar bij hoort.
Laser show safety basics from the International Laser Display Association
Het kan zijn dat de high power lasers door erkende bedrijven alleen verkocht worden aan ILDA members maar dat weet ik niet zeker.

[Sentix]

Beste mensen, met alle respect, de ILDA geeft enkel veiligheidsmaatregelen voor het veilig organiseren van een lasershow, die bedrijven kunnen onderschrijven. Bij het gebruik van klasse 3B en 4 showlasers is het altijd noodzakelijk om voor een aantal plaatsen in de ruimte de stralingssterkte te berekenen of vast te stellen en te vergelijken met de maximaal toelaatbare blootstellingswaarden alvorens men besluit tot 'audience scanning'. Vervolgens moet een show worden ingericht conform de eisen van de Norm NPR-IEC/TR 60825-3 'Guidance for laser displays and shows'. Dit is het enige wettelijk toegestane uitgangspunt voor het opzetten van een veilige show. Het gebruik van deze norm is bindend vastgelegd in het Arbeidsomstandighedenbesluit, hoofdstuk 6, artikel 4a. (per 27 april 2010), waarbij voor invulling van de vereisten op het gebied van laserveiligheid naar deze normen wordt verwezen.

Mocht men geïnteresseerd zijn in cursussen specifiek op het gebied van showlasers en laserdisplays dan is Sentix stralingszorg de aangewezen opleider om een cursus op dit gebied bij te volgen, die volledig aansluit bij de voornoemde norm.