orientatie

[speakertech]

Ik ben niet werkzaam in het theatergeluid en kom sporadisch als bezoeker in het theater. Gisteren dan wel, naar EVITA. Er werd gebruik gemaakt van opplak en headsetmic's. Op de geluidskwaliteit was weinig aan te merken. Ik miste wel iets, de orientatie van de spelers op het toneel. Ik vond het persoonlijk een vreemde gewaarwording, dat een speler op het hele toneel van de ene naar de andere zijde liep en dat het geluid dan niet meegaat. De tech zou voortdurend aan de panpots moeten slingeren en dat lijkt me zeker bij een groter aantal mics ondoenlijk. Iets voor de digitale jongens, icm tijdcode, of vind ik weer het wiel uit?

Speakertech

[J.S. Coolen]

Ik snap het probleem niet helemaal. Misschien lees ik hert verkeerd.

Je wilt vol stereo op het podium?

En als je links voor zit? Dan hoor je weinig van wat er rechts gezegd wordt. Vooral met spraak lijkt me duidelijkheid een veel belangrijker punt dan een stereo geluid van de spraak/zangmicrofoons.

[berolios]

Even afgezien van het valide punt dat iedereen in de zaal iemand moet kunnen horen als hij iets zegt:
In een audio-mix heb je een aantal tools ter beschikking... volume, klankkleur (EQ), maar ook plaatsing in het stereo-beeld... als je dan in een mziekstuk constant je panning gaat aanpassen aan waar de mensen op het podium staan, lijkt me dat in beginsel dus niet direct een goed plan.

Echter, deze argumenten spelen niet op dezelfde manier in een voorstelling zonder muzikale begeleiding, of waar deze geen kritieke rol speelt in de mix. En als we voor het gemak alle argumenten om het wel of niet te doen even buiten beschouwing laten vind ik het misschien wel een interessant concept. (ik ben geen theaterman trouwens en zit alleen maar in het theater met acts waarbij het juist om de muziek gaat).

Ik weet dat er voor licht een systeem is waarbij de acteurs zenders dragen, zodat ze automatisch gevolgd kunnen worden door bewegend licht... het ligt op het puntje van mijn tong, maar ben helemaal de naam van dit systeem vergeten. Wellicht zou dit systeem met wat kleine aanpassingen ook gebuikt kunnen worden voor automatische panning (via digitale tafel uiteraard).

Het blijft natuurlijk wel inherent aan geluidsversterking... dat stemmen niet vanuit hun oorspronkelijke positie te horen zijn... Ik zou me er persoonlijk niet te druk over maken... maar dat is misschien de zuivere muzikale invalshoek die ik hierin heb.

[stekelvarke]

Ik weet dat er voor licht een systeem is warabij de acteurs zneders dragen, zodat ze automatisch gevolgd kunnen worden door bewegend licht... het ligt op het puntje van mijn tong, maar ben helemaal de naam vergeten.

Wybron Autopilot?

[J.S. Coolen]

Maar welk voordeel denken jullie er dan uit te halen?

[renevanh]

En als je links voor zit? Dan hoor je weinig van wat er rechts gezegd wordt.

Je hoeft de pan natuurlijk niet 100% naar rechts te draaien. Voor het midden maakt een klein beetje (laten we zeggen: 20%) al genoeg verschil, en als je links zit geeft dat ook de indruk dat de speler van je wegloopt (idem voor rechts natuurlijk).

Het punt wat TS aangeeft ben ik het inderdaad wel mee eens, ook al is het voor de tech misschien veel meer werk. Er moet toch iets op te vinden zijn...

[J.S. Coolen]

Daar ben ik het absoluut niet mee eens. Een theaterzaal is zo gemaakt dat het geluidsniveau overal gelijk is.

Je kunt niet simpel met je pan bepalen dat het geluid alleen aan een bepaalde kant wordt uitgezonden, zonder een hoop problemen te creeeren.

Het oplossen van al deze problemen weegt totaal niet op tegen een stereobeeld dat maar voor een hele kleine groep optimaal te beleven is.

Het is nu eenmaal geen band of disco show. Wanneer er in een tijdens een wandeling over het podium aan 1 van de kant ineens een deel zachter wordt zul je niet alles goed meer verstaan. En met 20% ga je echt nog niets iets creeeren waarbij de hele zaal het "stereo-gevoel" krijgt.

[speakertech]

Daar ben ik het absoluut niet mee eens. Een theaterzaal is zo gemaakt dat het geluidsniveau overal gelijk is.

Je kunt niet simpel met je pan bepalen dat het geluid alleen aan een bepaalde kant wordt uitgezonden, zonder een hoop problemen te creeeren.

Het oplossen van al deze problemen weegt totaal niet op tegen een stereobeeld dat maar voor een hele kleine groep optimaal te beleven is.

Het is nu eenmaal geen band of disco show. Wanneer er in een tijdens een wandeling over het podium aan 1 van de kant ineens een deel zachter wordt zul je niet alles goed meer verstaan. En met 20% ga je echt nog niets iets creeeren waarbij de hele zaal het "stereo-gevoel" krijgt.

Het is niet of links of rechts. Het gaat om een gering niveauverschil, dat onze oren nodig hebben, om ons de goede kant uit te laten kijken. De verstaanbaarheid hoeft daar niet onder te leiden. Dat is zonder versterking ook niet het geval. Zoals ik al aangaf, is dat bij meer micro's bijna niet met de hand te doen. Toch heb ik het bij een stukje amateurtoneel eens uitgeprobeerd (er was maar een artiest) en je zag alle hoofden van de toeschouwers de juiste richting uitgaan, zodra de de artiest vanaf de zijkant opkwam. Terwijl hij nog in de coulissen stond, was duidelijk waar hij vandaan kwam. Toch een leuk effect. Nogmaals, als het niet automatisch of met bijv tijdcode (net als het licht) gaat zal het wel ondoenlijk zijn.

Speakertech

[Siem]

Stagetracker FX: TTA | Total Theatre Audio Control

[speakertech]

Stagetracker FX: TTA | Total Theatre Audio Control

Ik hoef het wiel niet meer uit te vinden. Volgens de beschrijving doet dat systeem precies, wat ik miste in het theater. Er zullen wel haken en ogen aan zitten, maar het door mij geschetste euvel is dus belangrijk genoeg om er een systeem voor te ontwerpen. Het komt op de lange duur dus allemaal nog goed. Om het nog mooier te maken, moet je dan ook nog wat in vertikale richting doen. In Evita wordt een steiger gebruikt van een meter of 5 a 6, maar ik wil niet de puritein uithangen. Mijn vraag is feitelijk beantwoord.

Speakertech

[SoundOfSilence]

Heb wel ooit iets dergelijks gedaan met een stuk waarin een toneelknecht nogal achter op het podium, uiterst links of uiterst rechts wat liep te mompelen.

Halverwege het podium (in coulissen links en rechts) een klein stackje neergezet. Met 2 subgroepen kon ik hier signaal heensturen (hard links of rechts, al naar gelang de speelpositie). De toneelmeester in kwestie kwam voor ongeveer 50% uit dit stapeltje en de overige 50% kwam vertraagd (ongeveer 35 ms teveel: lees meer over het Haas-effect op wiki) over de main-speakers + centrecluster.

Gevolg was dat de toneelmeester echt achterop het podium stond én ondanks het zwakke licht iedereen de juiste kant op keek.

Voor de overige mic's (14) was iets dergelijks met veel moeite wel te doen geweest, maar juist omdat deze 1e eruit sprong was het effect verrassend. Bood ons mooi de kans om op het stuk toneel wat vrij was een changement te doen.

[jrb]

Brongerelateerde versterking

'Brongerelateerde versterking' is de naam waar het ook wel onder bekend is. Cees Wagenaar is daar in 1998 mee bezig geweest bij de opera 'Aida' in Ahoy. Samen met Technica Del Arte is daar toen een speciale DSP matrix voor gebouwd. Maar of dit daarna ooit verder nog gebruikt ontwikkeld is???

Een beknopt artikel staat op http://www.proaudiovideo.info/downlo...0rigoletto.pdf
Een demo van de software staat nog op Untitled Document > products > delaymatrix

[showband]

Ben laatst bij "dirty dancin" in utrecht geweest, (is, zeker voor de techneuten onder ons, ZEER de moeite waard trouwens!)

Daar werdt mooi gefade van een geluid wat uit een decorstuk kwam. In dit geval een fake platenspelertje, naar de full stereo gemixte liveband over de krachtige zaalinstallatie die het stond te spelen.

ander voorbeeld.
In de fake stagepiano zat gewoon een weergever die er geluid uit liet komen. Wat het effect van een upright piano op het toneel mooi deed uitkomen.

Ik vond het zeer de moeite waard.
(voordeel van bandleden die de musicals ingaan is cheap central frontrow tickets.. )